بیع شرط (فقه)بیع شرط ( بیع خیار؛ بیع وفاء) به معنای فروش کالا با شرط حق فسخ برای فروشنده است. این عنوان در باب تجارت آمده است. به بیع شرط، بیع الناس، بیع الوفا، بیع بدون ثمن، بیع به شرط بیع، بیع خیار به شرط رد ثمن، بیع خیار شرط، بیع خیاری و بیع شرطی نیز میگویند. ۱ - تعریف بیع شرطبیع شرط عبارت است از معامله‌ای که در آن برای فروشنده در مدّتی معیّن در صورت باز پس دادن بهای کالا به خریدار، حقّ خیار، شرط می‌گردد، مانند آنکه فروشنده خانه‌ی هزار تومانی را به دویست تومان بفروشد و با خریدار توافق کند چنانچه ظرف یک سال پس از معامله، بهای خانه را به وی برگرداند حقّ فسخ معامله را داشته باشد. [۲]
توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص ۲۴۶ م ۲۱۲۶.
۲ - شرط صحّت بیع شرطشرط صحت بیع شرط آن است که دو طرف در معامله قصد جدّی داشته باشند. [۴]
توضیح المسائل،ج۲، ص۲۴۶ م ۲۱۲۶.
۳ - سقوط حق فسخ فروشندهاگر فروشنده سر مدّت، بهای کالا را بر نگرداند بیع، لازم و حقّ فسخ وی ساقط می‌شود. ۴ - سود و تلف جنس فروخته شده قبل از زمان فسخاگر جنس فروخته شده منفعت و حاصلی داشته باشد تا زمان فسخ از آن خریدار است. در صورت تلف نیز از مال خریدار تلف شده است. ۵ - باطل شدن بیع شرطدر اینکه معامله به محض بازگرداندن بهای کالا باطل می‌شود یا پس از آن نیاز به فسخ دارد- مانند آنکه بعد از باز پس دادن پول بگوید معامله را فسخ کردم- اختلاف است. ۶ - فسخ و بازگشت عین کالای خریداری شدهخریدار باید عین- نه مثل یا قیمت- کالای مورد معامله را به فروشنده بازگرداند. مگر آنکه در معامله جز آن، شرط شده باشد. ۷ - پانویس
۸ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۲، ص۱۸۶. |